જાણો એક હજાર રુપિયાની નવી નોટના વાયરલ વીડિયો અને ફોટોનું શું છે સત્ય…

તાજેતરમાં સોશિયલ મીડિયા પર સરકાર દ્વારા 2000 રુપિયાની નોટ સપ્ટેમ્બર માસ સુધી લીગલ ટેન્ડરમાં રહેવા અંગેની માહિતી આપવામાં આવી ત્યાર બાદ 1000 રુપિયાની નવી નોટના ફોટા અને વીડિયો વાયરલ થઈ રહ્યા છે. જેની સાથે એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે, સરકાર દ્વારા 1000 રુપિયાની નવી નોટ બહાર પાડવામાં આવી છે આ તેનો વીડિયો છે. પરંતુ ફેક્ટ ક્રેસેન્ડોની પડતાલમાં આ દાવો ખોટો અને પાયાવિહોણો હોવાનું સાબિત થાય છે. કારણ કે, પોસ્ટમાં 1000 રુપિયાની નવી નોટનો જે વીડિયો મૂકવામાં આવ્યો છે એ નોટના ફોટા અને વીડિયો વર્ષ 2016 થી ઈન્ટરનેટ પર ઉપલબ્ધ છે. રિઝર્વ બેન્કના ગવર્નર શશીકાંતા દાસ દ્વારા આ માહિતીનું ખંડન કરવામાં આવ્યું છે. આ વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર ખોટી માહિતી સાથે વાયરલ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

શું દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે.?

Modhavadiya Ranjit નામના ફેસબુક યુઝર દ્વારા 24 મે, 2023 ના રોજ એક પોસ્ટ શેર કરવામાં આવી હતી. પોસ્ટમાં મૂકવામાં આવેલા વીડિયોના શીર્ષકમાં એવું લખવામાં આવ્યું છે કે, 1000 રૂપિયા ની નોટ. પોસ્ટમાં મૂકવામાં આવેલા વીડિયો સાથેના લખાણમાં એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે, સરકાર દ્વારા 1000 રુપિયાની નવી નોટ બહાર પાડવામાં આવી છે આ તેનો વીડિયો છે.

Facebook Post | Archive

FACT CHECK

ઉપરોક્ત પોસ્ટમાં કરવામાં આવેલા દાવાની સત્યતા તપાસવી જરૂરી જણાતાં અમે અમારી પડતાલ/તપાસ કાર્યવાહી શરૂ કરી હતી. તપાસની શરૂઆતમાં અમે પોસ્ટમાં મૂકવામાં આવેલા વીડિયોને ધ્યાનથી જોયા બાદ અમે ગુગલનો સહારો લઈને રિઝર્વ બેન્કની સત્તાવાર વેબસાઈટ પર સર્ચ કરતાં અમને ક્યાંય પણ સરકાર દ્વારા આ  પ્રકારે 1000 ની નવી નોટ બહાર પાડવામાં આવી હોય એવી કોઈ જ માહિતી પ્રાપ્ત થઈ નહતી.

વધુમાં અમને RBI દ્વારા 19 મે, 2023 ના રોજ કરવામાં આવેલું એક ટ્વિટ પ્રાપ્ત થયું હતું. જેમાં 2000 ની નોટ ચલણમાંથી પરત લેવાની માહિતી આપવામાં આવી હતી. આ નોટને નોટબંધી બાદ ચલણમાં લાવવામાં આવી હતી.

₹2000 Denomination Banknotes – Withdrawal from Circulation; Will continue as Legal Tenderhttps://t.co/2jjqSeDkSk

— ReserveBankOfIndia (@RBI) May 19, 2023

અમારી વધુ તપાસમાં અમને RBI દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલી એક પ્રેસ નોટ પ્રાપ્ત થઈ હતી. જેમાં એવી માહિતી આપવામાં આવી હતી કે, 2000 રુપિયાની નોટને સર્ક્યુલેશનમાંથી પરત લેવામાં આવી છે. જોકે, તે લીગલ ટેન્ડર રહેશે.

અમારી વધુ તપાસમાં અમને 22 મે, 2023 ના રોજ NDTV દ્વારા પ્રસારિત કરવામાં આવેલા એક સમાચાર પ્રાપ્ત થયા હતા. જેમાં રિઝર્વ બેન્ક ઓફ ઈન્ડિયાના ગવર્નર 1000 ની નવી નોટ વિશે એવું જણાવી રહ્યા છે કે, આ એક અફવા માત્ર છે. 1000 રુપિયાની નવી નોટ વિશે પૂછતાં તેઓએ તેને એક કલ્પના માત્ર ગણાવી હતી અને હાલમાં આવી કોઈ યોજના ન હોવાનું જણાવ્યું હતું. 

પરિણામ

આમ, અમારી પડતાલમાં ઉપરોક્ત પોસ્ટમાં કરવામાં આવેલો દાવો અધૂરી માહિતી સાથેનો હોવાનું સાબિત થાય છે કારણ કે, પોસ્ટમાં 1000 રુપિયાની નવી નોટનો જે વીડિયો મૂકવામાં આવ્યો છે એ નોટના ફોટા અને વીડિયો વર્ષ 2016 થી ઈન્ટરનેટ પર ઉપલબ્ધ છે. રિઝર્વ બેન્કના ગવર્નર શશીકાંતા દાસ દ્વારા આ માહિતીનું ખંડન કરવામાં આવ્યું છે. આ વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર ખોટી માહિતી સાથે વાયરલ કરવામાં આવી રહ્યો છે. 

(જો તમારી પાસે પણ સોશિયલ મીડિયાના માધ્યમથી કોઈ શંકાસ્પદ મેસેજ, પોસ્ટ, ફોટો અને વીડિયો અથવા સમાચાર હોય, તો તેની સત્યતા જાણવા માટે તમે અમને અમારા વોટ્સઅપ ફેક્ટલાઈન નંબર (9049053770) પર મોકલો. અમારા લેટેસ્ટ ફેક્ટ ચેક વાંચવા માટે Facebook, Instagram અને Twitter પર Fact Crescendoને ફોલો કરો.)