વાયરલ વીડિયો ચંદ્રયાન-3 મિશન સાથે અસંબંધિત છે. વાસ્તવમાં, વાયરલ વિડિયો હેઝ ગ્રે આર્ટ દ્વારા બનાવેલ એનિમેશન છે જે એપોલો 11 મૂન લેન્ડિંગ દર્શાવે છે.

ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO)એ 23 ઓગસ્ટના રોજ એક સીમાચિહ્ન હાંસલ કર્યું કારણ કે ચંદ્રયાન-3 ના વિક્રમ લેન્ડરે ચંદ્રની સપાટી પર સફળતાપૂર્વક સ્પર્શ કર્યો. અમેરિકા, રશિયા અને ચીન પછી ભારત ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવીય ક્ષેત્રમાં સફળતાપૂર્વક ઉતરાણ કરનાર પ્રથમ દેશ અને ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ પ્રાપ્ત કરનાર ચોથો દેશ બન્યો છે.
આનંદની ઉજવણીની વચ્ચે, મુન લેન્ડિંગ દર્શાવતો એક વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયો હતો. જેને શેર કરીને દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે, “પોસ્ટ સાથે શેર કરવામાં આવેલો વીડિયો ચંદ્ર પર ચંદ્રયાન-3નું વાસ્તવિક ઉતરાણ દર્શાવતું ફૂટેજ જાહેર કર્યું છે.”
શું દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે.?
Apano Bhavesh નામના ફેસબુક યુઝર દ્વારા તારીખ 24 ઓગસ્ટ 2023ના એક પોસ્ટ શેર કરવામાં આવી હતી. આ પોસ્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે, “પોસ્ટ સાથે શેર કરવામાં આવેલો વીડિયો ચંદ્ર પર ચંદ્રયાન-3નું વાસ્તવિક ઉતરાણ દર્શાવતું ફૂટેજ જાહેર કર્યું છે.”
Facebook | Fb post Archive | Fb video archive
FACT CHECK
વિડિયોમાં, એક અવાજ છે જે કહે છે, “હ્યુસ્ટન, અહીં શાંતિનો આધાર. ગરૂડ ઉતર્યું છે.”
કીવર્ડ શોધનો ઉપયોગ કરીને, અમે શીખ્યા કે અવકાશયાત્રી નીલ આર્મસ્ટ્રોંગે 1969 માં એપોલો 11 સફળતાપૂર્વક ચંદ્ર પર ઉતર્યા ત્યારે આ વાક્ય કહ્યું હતું.
20 જુલાઈ 1969ના રોજ, અવકાશયાત્રીઓ નીલ આર્મસ્ટ્રોંગ અને એડવિન એલ્ડ્રિન ચંદ્રની સપાટી પર પગ મૂકનાર પ્રથમ માનવ બન્યા.
અમને NASAની વેબસાઇટ પર મિશનની વિગતવાર ટ્રાન્સક્રિપ્ટ સાથે વાસ્તવિક ઓડિયો ફાઇલ મળી.
વાયરલ વિડિયોના અંત તરફ, તમે આ વાક્ય પણ સાંભળી શકો છો: “રોજર, શાંતિ. અમે તમને જમીન પર નકલ કરીએ છીએ. તમે વાદળી ચાલુ કરવા વિશે ગાય્સ સમૂહ મળી. અમે ફરીથી શ્વાસ લઈએ છીએ. ખુબ ખુબ આભાર.”

આનાથી અમને આશ્ચર્ય થાય છે કે ચંદ્રયાન-3 ચંદ્ર લેન્ડિંગ વીડિયો માટે નાસા એપોલો મિશનના ઓડિયોનો ઉપયોગ કેમ કરશે.
ગૂગલ રિવર્સ ઇમેજ સર્ચનો ઉપયોગ કરીને, અમને યુટ્યુબ પર 2021નો એક વીડિયો મળ્યો. તે તારણ આપે છે કે વાયરલ ક્લિપ આ જૂના યુટ્યુબ વીડિયોમાંથી આવી છે.
વીડિયોના અપલોડ કરનાર હેઝ ગ્રે આર્ટે વીડિયોના શીર્ષકમાં સ્પષ્ટપણે કહ્યું કે તે એપોલો 11 મૂન લેન્ડિંગ વિશે છે. તમે આ વિડિઓનું લાંબુ સંસ્કરણ અહીં જોઈ શકો છો.
આ યુટ્યુબ ચેનલ સામાન્ય રીતે સ્પેસ મિશન અને આવી વસ્તુઓ વિશેના વિડિયો શેર કરે છે.
જે વીડિયો શેર કરવામાં આવી રહ્યો છે તે વાસ્તવમાં વાસ્તવિક મૂન લેન્ડિંગ બતાવતો નથી. તેના બદલે, તે એનિમેશનનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે.
હેઝ ગ્રે આર્ટે 2018માં ટ્વિટર પર ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે, તે કોમ્પ્યુટર ગ્રાફિક્સનો ઉપયોગ કરીને આ એનિમેશન વીડિયો બનાવે છે. તેઓ ઘટનાના વાસ્તવિક રેકોર્ડિંગ્સ નથી. તે સર્જનાત્મક વિઝ્યુલાઇઝેશન જેવું છે.
વાસ્તવિક ચંદ્રયાન-3 મૂન લેન્ડિંગ
ઈસરોએ 14 જુલાઈના રોજ આંધ્રપ્રદેશના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી ચંદ્રયાન-3 મિશન લોન્ચ કર્યું હતું.
23 ઓગસ્ટે સાંજે 6.04 વાગ્યે, ચંદ્રયાન-3નું વિક્રમ લેન્ડર ચંદ્રની સપાટી પર સફળતાપૂર્વક નીચે પહોંચ્યું.
ISRO એ ટચડાઉન પહેલા લીધેલા વાસ્તવિક ફૂટેજ જાહેર કર્યા છે.
પરિણામ
આમ, અમારી પડતાલમાં સાબિત થાય છે કે, વાયરલ વીડિયો ચંદ્રયાન-3 મિશન સાથે અસંબંધિત છે. વાસ્તવમાં, વાયરલ વિડિયો હેઝ ગ્રે આર્ટ દ્વારા બનાવેલ એનિમેશન છે જે એપોલો 11 મૂન લેન્ડિંગ દર્શાવે છે. તમે વાસ્તવિક Apollo 11 મૂન લેન્ડિંગ વીડિયો અહીં જોઈ શકો છો.
(જો તમારી પાસે પણ સોશિયલ મિડિયાના માધ્યમથી કોઈ શંકાસ્પદ મેસેજ, પોસ્ટ, ફોટો અને વિડિયો અથવા સમાચાર હોય, તો તેની સત્યતા જાણવા માટે તમે અમને અમારા વોટ્સઅપ ફેક્ટલાઈન નંબર (9049053770) પર મોકલો. અમારા લેટેસ્ટ ફેક્ટ ચેક વાંચવા માટે Facebook, Instagram અને Twitter પર Fact Crescendoને ફોલો કરો.)

Title:શું ખરેખર પોસ્ટ સાથે શેર કરવામાં આવેલો વીડિયો ચંદ્રયાન-3ના લેન્ડિંગ દરમિયાનનો છે…? જાણો શું છે સત્ય….
Written By: Frany KariaResult: False
