શું ખરેખર 71 વર્ષ બાદ મિઝોરમમાં પહેલી ટ્રેન પહોંચી હતી…? જાણો શું છે સત્ય….

હાલમાં એક વિડિયો સોશિયલ મિડિયામાં એક ફોટો ખૂબ જ વાયરલ થઈ રહ્યો છે. જેમાં સ્ટેશન નીચે અને પાટા પાસે ઘણા લોકો ઉભેલા જોવા મળે છે અને બીજી તરફથી ટ્રેન આવતી જોવા મળે છે. આ પોસ્ટને શેર કરીને દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે, “મિઝોરમમાં 71 વર્ષ પછી આ પહેલી ટ્રેન પહોંચી તેનો ફોટો છે.”

ફેક્ટ ક્રેસન્ડોની ફેક્ટ હેલ્પલાઈન(9049053770) પર એક યુઝર દ્વારા આ મેસેજ મોકલી અને સત્યતા તપાસવા વિંનતી કરવામાં આવી હતી. તેથી અમે આ અંગે સંસોધન હાથ ધર્યુ હતુ.

ફેક્ટ ક્રેસન્ડોની પડતાલમાં આ દાવો ખોટો સાબિત થયો છે. કારણ કે, આ મહિલાની માસ્ક ન પહેરવા બદલ નહિં પરંતુ અજાણી વ્યક્તિ પર સૂપ નાખવા અને તેના પર થૂંકવા બદલ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.

શું દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે.?

Shailesh Lunagariya નામના ફેસબુક યુઝર દ્વારા તારીખ 30 મે 2021ના એક પોસ્ટ શેર કરવામાં આવી હતી. આ પોસ્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે, “મિઝોરમમાં 71 વર્ષ પછી આ પહેલી ટ્રેન પહોંચી તેનો ફોટો છે.”

Facebook | Fb post Archive | Fb video archive

FACT CHECK

ઉપરોક્ત પોસ્ટમાં કરવામાં આવેલા દાવાની સત્યતા તપાસવી જરૂરી જણાતા અમે અમારી પડતાલ/તપાસ કાર્યવાહી શરૂ કરી હતી. સૌપ્રથમ અમે પોસ્ટ સાથે શેર કરવામાં આવેલા ફોટોને ગૂગલ રિવર્સ ઇમેજના માધ્યમથી સર્ચ કરતા અમને ઘણા પરિણામો પ્રાપ્ત થયા હતા. 

ઉપરોક્ત પરિણામો પરથી અમને મિડિયા સંસ્થા દ્વારા પ્રકાશિત થયેલો એક અહેવાલ પ્રાપ્ત થયો હતો. 22 માર્ચ 2016 ના રોજ ધ મોરૂંગ એક્સપ્રેસ દ્વારા પ્રકાશિત સમાચાર અનુસાર, આ ચિત્ર મિઝોરમમાં પ્રથમ બ્રોડગેજ ટ્રેનના ઉદ્ઘાટનની છે. મિઝોરમ માટે ભૈરાબી સ્ટેશન પર પ્રવેશ કરતી આ પ્રથમ બ્રોડગેજ ગુડ્સ ટ્રેન છે. સમાચારમાં લખ્યું છે કે આ ટ્રેન લાઇન આસામના હૈલાકાંડી જિલ્લાના કટખાલ સ્ટેશનથી શરૂ થાય છે અને મિઝોરમમાં પ્રવેશતા પહેલા 84 કિ.મી. ચાલે છે.

The Morung Express | Archive

આ પછી અમને ધ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસનો અહેવાલ પ્રાપ્ત થયો હતો. સમાચાર અનુસાર, પ્રથમ બ્રોડગેજ ટ્રેન, જે માલની ટ્રેન છે, 21 માર્ચ 2016ના રોજ મિઝોરમમાં પ્રવેશ કરી હતી. 84.૨5 કિમી ગેજ કન્વર્ઝન પ્રોજેક્ટ મંજૂરીના 16 વર્ષ પછી પૂર્ણ થયો. આ ટ્રેન એક વ્યાપારી ચીજવસ્તુ ટ્રેન છે જેમાં 42 વેગન અનાજ (ચોખા) થી ભરેલા છે. માલ ટ્રેન અસમના હૈલાકાંડી જિલ્લાના કાટખાલ સ્ટેશનથી નીકળીને બૈરાબી પહોંચી હતી, જ્યાં તેને ઔપચારિક રીતે પરિવહન, ખાદ્ય અને નાગરિક પુરવઠા અને પર્યટન મંત્રી, જોન રોટાંગલિયાનાએ ઔપચારિક રીતે આવકાર્યો હતો.

Indian Express | Archive

આ અહેવાલોથી સ્પષ્ટ છે કે ઉપર શેર કરેલી તસવીર મિઝોરમની પ્રથમ બ્રોડગેજ ટ્રેનના ઉદ્ઘાટનની છે.

હવે સવાલ એ આવે છે કે મિઝોરમમાં આ બ્રોડગેજ ટ્રેન પહેલા કોઈ ટ્રેન દોડતી ન હોતી? અમે મિઝોરમના રેલવે વિશેની મૂળભૂત માહિતી શોધીને આ તપાસ શરૂ કરી હતી. વિકિપિડિયા બતાવે છે કે બૈરાબી રેલ્વે સ્ટેશન પર રેલવે કડી છે, પરંતુ તે મુખ્યત્વે માલના ટ્રાફિક માટે છે. રાજ્યમાં વધુ સારી કનેક્ટિવિટી માટે સરકારે બ્રોડગેજ બૈરાબી સેરંગ રેલ્વે કનેક્શન શરૂ કર્યું છે.

જ્યારે અમે બૈરાબી સેરંગ રેલ્વે જોડાણ શોધ્યુ ત્યારે અમને ખબર પડી કે તે ભારતીય રેલ્વેના ઉત્તરપૂર્વ સીમા રેલ્વે ઝોનનો એક ભાગ છે. તે બૈરાબી રેલ્વે સ્ટેશનથી સારંગ સુધીની રેલ્વે લાઇન છે. 21 માર્ચ, 2016 ના રોજ કાટખાલ જંકશનથી બૈરાબી રેલ્વે સ્ટેશન સુધીની 84.25 કિલોમીટરની બ્રોડગેજ રેલ્વે લાઇન પૂર્ણ થઈ હતી. બૈરાબી સેરાંગ રેલ્વે લિંક હજી નિર્માણાધીન છે.

આ પછી અમને યુટ્યુબ પર એક વિડિયો પ્રાપ્ત થઈ હતી. યુટ્યુબ વિડિયો 19 જૂન, 2016ના રોજ વ્હિલ્સ ઓન હિલ્સ નામની યુટ્યુબ ચેનલ પર પોસ્ટ કરાઈ હતી. વિડિયોનું શીર્ષક કહે છે કે મિઝોરમ સાથે બ્રોડગેજ રેલ લિંક. વિડિયોમાં આપણે મિઝોરમમાં મીટર ગેજથી બ્રોડગેજ સુધીની બ્રોડગેજ રેલ્વે લાઇનનું નિર્માણ જોઈ શકીએ છીએ. મિઝોરમના નાગરિકો તેમના જીવનમાં આ ટ્રેનની મહત્તા વ્યક્ત કરતા જોવા મળે છે. આ વિડિયોમાં આપણે આ પ્રોજેક્ટના ડેપ્યુટી ચીફ ઇજનેર પુષ્કર શ્રીવાસ્તવને એમ કહી શકીએ છીએ કે આ મીટર ગેજ સિસ્ટમ પહેલા હતી. પરંતુ તે ધીમી અને ઓછી ક્ષમતાવાળી ટ્રેક હતી. તેમણે કહ્યું કે તેઓ મોટી ક્ષમતાના ટ્રેક અને હાઇ સ્પીડ ટ્રેનો તરફ આગળ વધી રહ્યા છે.

આ માંથી અમને સ્પષ્ટ થાય છે કે આ પહેલા પણ મિઝોરમમાં ટ્રેન અને રેલ્વે સુવિધા ઉપલબ્ધ હતી. અને શેર કરેલું ચિત્ર બ્રોડગેજ ટ્રેન ટ્રેકના શરૂઆતના દિવસનું છે.

અમને મેપ્સ ઓફ ઈન્ડિયાની રેલ્વે ઝોનલનો નકશો મળ્યો જે 12 નવેમ્બર 2014 ના રોજ અપડેટ કરવામાં આવ્યો. આ નકશામાં આપણે સ્પષ્ટપણે જોઈ શકીએ છીએ કે મિઝોરમ રાજ્યમાં પહેલેથી જ એક મીટર ગેજ રેલ્વે છે.

Maps | Archive

પરિણામ

આમ, અમારી પડતાલમાં ઉપરોક્ત પોસ્ટ ખોટી સાબિત થાય છે. કારણ કે, શેર કરેલી તસવીર વર્ષ 2016 માં મિઝોરમમાં બ્રોડગેજ ટ્રેનના ઉદ્ઘાટનની છે. તેમજ એ દાવો પણ ખોટો છે કારણ કે મિઝોરમમાં આ પહેલી ટ્રેન નથી. આ પહેલા પણ મીટરગેજ રેલ્વે ટ્રેક પર એક ટ્રેન ઉપલબ્ધ હતી.