CPI(M)ના જનરલ સેક્રેટરી સીતારામ યેચુરીનું 12 સપ્ટેમ્બર 2024ના રોજ અવસાન થયું. તેમના મૃત્યુ બાદ સોશિયલ મીડિયા પર એક તસવીર વાયરલ થઈ. તસવીરમાં હિન્દીમાં લખેલું બેનર દેખાય છે, “કોમરેડ સીતારામ યેચુરી અમર રહે”, જેની સામે એક શબપેટી છે અને ઘણા લોકો આસપાસ ઉભા છે. આ પોસ્ટને શેર કરીને દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે, “સીતારામ યેચુરી ખ્રિસ્તી હતા અને તેથી જ તેમના શબને શબપેટીમાં રાખવામાં આવ્યો હતો.”
શું દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે.?
સોશિયલ મીડિયા યુઝર્સ દ્વારા તારીખ 15 સપ્ટેમ્બર 2024ના એક પોસ્ટ શેર કરવામાં આવી હતી. આ પોસ્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે, “સીતારામ યેચુરી ખ્રિસ્તી હતા અને તેથી જ તેમના શબને શબપેટીમાં રાખવામાં આવ્યો હતો.”
FACT CHECK
ઉપરોક્ત પોસ્ટમાં કરવામાં આવેલા દાવાની સત્યતા તપાસવી જરૂરી જણાતા અમે અમારી પડતાલ/તપાસ કાર્યવાહી શરૂ કરી હતી.
સૌપ્રથમ અમે રિવર્સ ઇમેજ સર્ચ કરીને અમારી તપાસ શરૂ કરી. પરિણામે, અમને જવાહરલાલ નેહરૂ યુનિવર્સિટી સ્ટુડન્ટ યુનિયન (JNUSU)ના ઓફિશિયલ X હેન્ડલ પર 14 સપ્ટેમ્બર 2024ના રોજ અપલોડ કરાયેલ ફોટો મળી આવી હતી. વાયરલ ઈમેજ સાથે વધુ બે ઈમેજો અને એક વીડિયો ટ્વિટ સાથે જોડવામાં આવ્યો હતો જ્યાં JNUSUએ સીતારામ યેચુરીને શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી.
આગળ વધતા, સંબંધિત કીવર્ડનો ઉપયોગ કરીને, અમને 10 ઓગસ્ટ 2017ના રોજ Sandad TVની યુટ્યુબ ચેનલ પર અપલોડ કરવામાં આવેલો એક વીડિયો મળ્યો. વીડિયોમાં રાજ્યસભામાંથી સીતારામ યેચુરીના વિદાય ભાષણના અંશો બતાવવામાં આવ્યા છે. વીડિયોના ટાઇમસ્ટેમ્પ 16:03 પરથી, સીતારામ યેચુરીને એમ કહેતા સાંભળી શકાય છે કે તેમનો જન્મ મદ્રાસ (હાલ ચેન્નાઈ) જનરલ હોસ્પિટલમાં તેલુગુ બ્રાહ્મણ પરિવારમાં થયો હતો. તેમના દાદા એક ન્યાયાધીશ હતા જેઓ ગુંટુર ગયા હતા, તેથી આખો પરિવાર 1954માં ત્યાં રહેવા ગયો. સીતારામ યેચુરીનો જન્મ 1952માં થયો હતો. 1956માં તેઓ હૈદરાબાદ ગયા. તેમનું શાળાકીય શિક્ષણ ઇસ્લામિક સંસ્કૃતિમાં હતું જે આઝાદીના શરૂઆતના દિવસોમાં નિઝામ શાસન હેઠળ હૈદરાબાદમાં પ્રચલિત હતું. ત્યારબાદ તેઓ દિલ્હી ગયા અને ત્યાં અભ્યાસ કર્યો. સીતારામ યેચુરીએ આગળ કહ્યું, “હું એક એવી વ્યક્તિ સાથે લગ્ન કરું છું કે જેના પિતા ઇસ્લામિક ક્રમના સૂફી છે, અને જેની અટક ચિસ્તી છે… તેની માતા રાજપૂત છે પરંતુ એક મૈસૂરિયન રાજપૂત છે જેણે 8મી સદીમાં ત્યાં સ્થળાંતર કર્યું હતું. અમે હવે છીએ. 21મી સદીમાં… હું એક દક્ષિણ ભારતીય બ્રાહ્મણ પરિવારમાંથી છું, આ મહિલા સાથે મારા પુત્રને શું ઓળખવામાં આવશે, સાહેબ… મારા પુત્રનું ભારતીય હોવાને બદલે તે આપણો દેશ છે…”
આનાથી સ્પષ્ટ થાય છે કે જન્મથી સીતારામ યેચુરી તેલુગુ બ્રાહ્મણ હતા. અમે ફરીથી કીવર્ડ સર્ચ કર્યું અને પછી અમને સીતારામ યેચુરી દ્વારા 2017માં તત્કાલીન કેન્દ્રીય કાયદા પ્રધાન રવિશંકર પ્રસાદની ટિપ્પણીની ટીકા કરતી ટ્વિટ મળી, જેમાં તેમણે પોતાને નાસ્તિક ગણાવ્યા હતા.
CPI(M)એ તેમના સત્તાવાર એક્સ હેન્ડલ પર ઉલ્લેખ કર્યો છે કે સીતારામ યેચુરીનું શરીર તબીબી સંશોધન માટે એઈમ્સ દિલ્હીને દાનમાં આપવામાં આવ્યું હતું.
ધ હિંદુમાં પ્રકાશિત એક અહેવાલ મુજબ, સીતારામ યેચુરી માટે કોઈ અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા ન હતા કારણ કે તેમના શરીરને એમ્બેલ્ડ કરવામાં આવ્યું હતું અને તબીબી સંશોધન માટે એઈમ્સ દિલ્હીને દાનમાં આપવામાં આવ્યું હતું.
અન્ય અહેવાલ અહીં વાંચી શકાય છે.
શરીરને શબપેટીમાં રાખવાનું કોઈ ધાર્મિક પાસું નથી. મૃતદેહને તબીબી સંશોધન માટે એમ્બલ કરવામાં આવ્યું હતું અને તેથી જ તેને શબપેટીમાં રાખવામાં આવ્યું હતું.
અમે પીઢ CPI(M) નેતા અને શ્રી સીતારામ યેચુરીના નજીકના સહયોગી શ્રી પ્રકાશ કરાતનો સંપર્ક કર્યો, જેમણે અમને સ્પષ્ટતા કરી કે, “સીતારામ યેચુરી એક પુષ્ટિ નાસ્તિક હતા, જોકે તેઓ તેલુગુ બ્રાહ્મણ પરિવારમાં જન્મ્યા હતા. તેમના શરીરનું દાન કરવામાં આવ્યું હતું. તેમની ઈચ્છા અનુસાર સંશોધન માટે AIIMSમાં કોઈ પણ પ્રકારની ધાર્મિક વિધિઓ કરવામાં આવી ન હતી.”
પરિણામ
આમ, અમારી પડતાલમાં ઉપરોક્ત પોસ્ટ ખોટી સાબિત થાય છે. કારણ કે, સીતારામ યેચુરી ખ્રિસ્તી નહોતા. તેમનો જન્મ તેલુગુ બ્રાહ્મણ પરિવારમાં થયો હતો, પરંતુ તે નાસ્તિક હતા. તેમના શરીરને એમ્બાલ્ડ કરવામાં આવ્યું હતું અને તબીબી સંશોધન માટે એઈમ્સ દિલ્હીને દાન કરવામાં આવ્યું હતુ.
(જો તમારી પાસે પણ સોશિયલ મિડિયાના માધ્યમથી કોઈ શંકાસ્પદ મેસેજ, પોસ્ટ, ફોટો અને વિડિયો અથવા સમાચાર હોય, તો તેની સત્યતા જાણવા માટે તમે અમને અમારા વોટ્સઅપ ફેક્ટલાઈન નંબર (9049053770) પર મોકલો. અમારા લેટેસ્ટ ફેક્ટ ચેક વાંચવા માટે Facebook, Instagram અને Twitter પર Fact Crescendoને ફોલો કરો.)
